Odmiana została znaleziona w 2013 r., na kwaterze produkcyjnej z sosnami górskimi (Pinus mugo ssp. mughus), w pojemnikach C3. Znaleziony krzew był wtedy w wieku 3 -4 lat. Kosodrzewina ta wyróżnia się przyrostem wiosennym barwy złocistej, intensywnej od fazy świeczki, aż do prawie pełnego wykształcenia igieł. Na przełomie wiosny i lata, na złotych igłach od połowy ich długości, aż po prawie sam czubek, pojawiają się cętkowane, białe wstawki. Latem złote przebarwienia stopniowo zielenieją, natomiast białe fragmenty nie ulegają zmianie lub ewentualnie delikatnie różowieją. Taki stan rzeczy potrafi utrzymywać się bardzo długo, niekiedy aż do wykształcenia kolejnego przyrostu, w następnym roku. W niektórych jednak latach, igły stosunkowo szybko zielenieją i przez okres jesieni i zimy nie różnią się niemalże barwą od gatunku wyjściowego – są jedynie nieznacznie jaśniejsze. Zjawisko to być może spowodowane jest pewnymi wahnięciami w dostępie do wody i składników pokarmowych. Wydaje się, że krzewy mocniej nawożone i bardziej nawadniane, szybciej zielenieją. Igły w dotyku są raczej miękkie, często szablasto wygięte i wzdłużnie skręcone, o długości 40 – 75 mm. Cechą charakterystyczną odmiany, jest skupienie dość dużego procentu igieł w pęczkach po trzy, a nie po dwie, jak powinno mieć to miejsce. Roślina mateczna ma pokrój spłaszczony, szerszy niż wyższy. Jej rozmiar w wieku 14-15 lat wynosi 120 cm średnicy i 60 cm wysokości. Rośliny potomne rozmnażane poprzez szczepienie na podkładkach sosny pospolitej rosną silniej niż krzew mateczny. Jednokrotne przycięcie młodych szczepów wystarcza jednak, aby krzewy mocno się zagęściły, nabyły właściwego dla odmiany, spłaszczonego pokroju oraz nieco zwolniły tempo wzrostu.
Odmiana 'Wojtek', podobnie jak inne sosny, do zdrowego wzrostu wymaga stanowisk słonecznych, ewentualnie tylko okresowo w ciągu dnia, lekko ocienionych. Igły wiosenno - letniego przebarwienia, są w zupełności odporne na poparzenia słoneczne. Sosna ta, dobrze toleruje suche, jałowe, piaszczyste gleby. Jej potencjalne zastosowanie jest bardzo szerokie. Nadaje się do wszelkiego typu kompozycji z innymi krzewami iglastymi i liściastymi oraz bylinami. Może być sadzona w większych ogrodach skalnych, w jednorodnych grupach na trawniku, w rytmicznych ciągach wzdłuż szlaków komunikacyjnych etc. Jej zastosowanie nie musi ograniczać się wyłącznie do ogrodów przydomowych. Ze względu na dobry wigor wzrostu i dużą odporność na warunki siedliskowe, może być uwzględniana bez ograniczeń przy zakładaniu zamkniętych terenów zieleni (np. zieleń instytucjonalna). W sprzyjających warunkach i przy spełnieniu podstawowych zasad stosowania roślin iglastych, można się pokusić również o próby wykorzystania na terenach zieleni typu otwartego.
Mgr inż. Mariusz Olszanowski
